Zij niet, dat is een moeilijk geval

Zij niet - dat is een moeilijk geval

Met vraagtekens in mijn ogen, overduidelijk met stomheid verslagen, keek ik mijn nieuwe collega aan. Het was tenslotte mijn eerste werkdag, ondertussen alweer bijna 5 jaar geleden, in dit woonzorgcentrum. En bovenstaande uitspraak was een spontane reactie welke ik kreeg op de vraag die ik stelde over wie ik kon betrekken bij een muzikale activiteit…”Zij eet niet, praat niet, beweegt niet en doet zo goed als nooit mee met activiteiten”.

Dit keer keek ik ietswat aarzelend naar de mevrouw over wie ze het had. Ze keek me aan, draaide even met haar ogen en wendde toen haar blik af. Op dat moment wist ik dat er iets niet klopte: mijn nieuwe collega sprak over haar in haar bijzijn alsof ze ons niet kon horen of verstaan, maar haar non-verbale reactie sprak dit overduidelijk tegen. Iets wat mijn nieuwe collega niet opmerkte….

Enkele uren later, begon de zangactiviteit: Vlaamse meezingers uit de oude doos, alle bewoners gezellig in een grote kring, mee zingend uit volle borst. Ook zij, ja het “moeilijk geval”, maakte deel uit van de kring. “Ik dacht dat zij nooit deel nam aan activiteiten?”, fluisterde ik tegen mijn collega. “Ja, dat is waar.

Maar ze zit en als ik ze er niet bij zet, dan heb ik op het einde van de maand niet iedereen bereikt. Maar dat is toch niet erg he, tenslotte houden alle mensen met dementie heel erg van vlaamse meezingers.” En ja, dat was toen waar, iedereen nam deel al zingend, lachend of neuriënd.

Behalve zij, nors dromend voor zich uit kijkend, duidelijk gefrustreerd, maar stilzwijgend. Toen ging ik naar haar toe en vroeg haar : “Wil je hier wel bij zijn?” …. Geen reactie ….

Vanaf dat moment nam ik me voor om tenminste voor iedereen te proberen een gepaste activiteit te vinden. “Verloren moeite”, ja dat herinner ik me nog.

Ik weet nog dat ik moeilijk contact met haar kon krijgen. Ze sprak niet en ook de non-verbale reacties bleven vaak afwezig. Bijna alle collega’s vertelden me dat ze al in een dieper stadium van dementie zat. Heel wat laagdrempelige activiteiten probeerde ik uit, helaas met weinig succes, maar ik gaf niet op.

Na wat speurwerk wist ik dat zij van boeken en dieren hield. En ja inderdaad, in een geleend boek van de bibliotheek begon ze te lezen, telkens dezelfde pagina, opnieuw en opnieuw. En toen ik haar erover aansprak, keek ze me recht in mijn ogen. Vanaf dat moment wist ik dat zij niet in een diep verzonken stadium zat, maar dat er iets anders aan de hand was.

En vanaf dat moment liet zij me haar vaker benaderen. Toen ik af kwam met mijn realistische dierenpop, toen zag ik jouw ogen voor het eerst blinken, je lachte en wreef over het hoofdje en dit wel voor 5 minuten lang. Maar daar bleef het dan ook bij.

In al die tijd, hielden we nog steeds onze maandelijkse Vlaamse zangstonde. Dit is lang goed gegaan… tot heel wat bewoners ervan tussen vielen. Vanaf toen kwam er steeds minder volk opdagen en mijn collega vroeg zich af hoe dit kwam…. en ja, jullie kunnen het misschien al raden, dit was voor mij opnieuw een trigger om op zoek te gaan naar alternatieven: … MuziekGeluk!

MuziekGeluk probeerde ik als eerste bij haar, het “moeilijk geval” uit. Ze liet me toe om muziek af te spelen… het bleek een hele zoektocht te worden. Maar niet opgeven, doorzetten! Na een tip van Rip ( 😉 ) zette ik de jaren 50 jazz op…. Eerst begon haar vinger mee te tikken…. ja, goed bezig, dacht ik in mezelf, snel op mijn telefoon zoekend naar nog zo’n nummer.

Auw! Een schop tegen mijn been. Ik keek omhoog, zij keek me aan en zei heel zachtjes: “Dat is nu toch echt wel de mooiste muziek”. Hoorde ik dat goed? Voor het eerst in 5 jaar tijd, sprak ze tegen mij…. Meer nog: “die vlaamse muziek vind ik AF-SCHU-WE-LIJK!”

Hier moest ik van glimlachen. Maar achteraf bekeken kreeg ik wel even een benepen gevoel omdat zij al die tijd maandelijks bij de meezinggroep werd gezet…. tegen haar zin….

Waarom zou ik er iets van zeggen? Er wordt toch niet naar mij gekeken. Dit was uiteindelijk haar reactie van al die tijd dat zij onbegrepen bleef en de collega’s die de signalen verkeerd interpreteerden….

Ondertussen hebben zij en ik een goed contact opgebouwd. Bij het ontbijt knikt ze naar mij, we eten samen de pap op… regelmatig op de tonen van de jazz of de easy listening muziek. En ja, dit bleek ook bij onze andere bewoners ten zeerste in de smaak te vallen.

Onze maandelijkse Vlaamsen zangstonde, evolueerde naar een swing-namiddag met af en toe een meezinger ertussen… en het volk kwam weer meer en meer opdagen… en ja, ook zij zit er nog steeds bij maar deze keer uit volle goesting en met een glimlach op haar gezicht :-).