Over de methode "Touch for Care" bij dementie/breinschade

Ten eerste is er de bewustwording van het aanraken; waarom en hoe raak je bewoners aan.

Zoveel dingen gaan gemakkelijker sindsdien. Zowel bewoners als ikzelf vinden veel meer rust in de ADL, en geheel ook over de dag, avond en nacht. Ik ben minder gehaast en meer alert op wat ik doe, hoe ik iets doe en waarom ik het doe. Voel me veel meer ontspannen tijdens mijn werk en ondanks dat de werkdruk even groot is, vind ik dat veel minder belangrijk.

Deze rust straal ik ook uit en breng ik over op de bewoners van de afdeling. Uiteindelijk ga ik met een voldaner gevoel naar huis, en alles wat gedaan moet worden is nu ook gedaan.
Bij elke bewoner denk ik nu: “Wat zou ik bij jou nu een extra kunnen doen? Of wat mist er nog in je leven hier bij ons?’ Het is zo leuk om daarmee aan de slag te gaan.

Ik werk veel met de hand onder hand methode, zoals samen eten, drinken, tandenpoetsen, aankleden etc. Dit werkt echt ontzettend goed. In plaats van verzet bij deze basiszorg lijkt het nu haast vanzelf te gaan.

Mevrouw P, 85 jaar, heeft de ziekte van Alzheimer. Daarnaast heeft zij last van hartfalen en maagklachten. Dit veroorzaakt bijna dagelijks klachten van misselijkheid en pijn op de borst.

Het is niet duidelijk is of deze klachten veroorzaakt worden door het hart of de maag. Wat wel duidelijk is, is dat mevrouw er angstig en onrustig van wordt. Mevrouw krijgt op de momenten dat zij zo’n ‘aanval’ heeft een lage dosering oxazepam.

Dit heeft redelijk resultaat en haalt in ieder geval de scherpe randen van haar angst en onrust weg. Vaak zien we dan ook de andere klachten snel afnemen.

Vandaag kreeg mevrouw zo’n aanval. Ze kreeg haar zo nodig medicatie. Na poosje vroeg ik aan haar hoe het ging. Ze gaf aan zich nog niet goed te voelen. Ik heb haar toen gevraagd of ik haar hand mocht masseren. Dat wilde ze wel. Mevrouw kan soms best druk praten, maar nu heeft ze een half uur lang niets gezegd.

Je zag de trekken in haar gezicht (dat wat gespannen stond voor ik begon) verzachten. Ook zag je haar schouders zakken. Mevrouw keek af en toe naar mij en glimlachte dan. Nadat de ene hand klaar was, vroeg ik of ik de andere ook zou doen. Mevrouw stak haar arm naar mij uit en antwoordde ‘graag!’.

Op een gegeven moment zei ze zelfs: “Wij houden van elkaar hè” Zo bijzonder…Mevrouw heeft tijdens en ook na de massage geen klachten meer aangegeven. De volgende keer starten we eerst met de handmassage en kijken we daarna of de oxazepam nog nodig is.

Mevrouw V. vertoont al van begin dat ze bij ons woont veel onrust. Hier is al een heel plan in haar zorgplan op aangepast in de benadering naar haar toe. Het ging hierdoor een hele tijd heel erg goed. De laatste tijd echter is de onrust weer veel meer aanwezig. Wanneer ze nu gespannen begint te kijken, benader ik haar rustig, maak ik contact op ooghoogte en ga ik rustig zitten.

Vervolgens pak ik haar hand volgens de hand onder hand methode vast. Ik luister naar waar haar wens ligt op dat moment. Alleen al deze kleine interventies brengen direct ontspanning bij bewoners en ook bij mevrouw V.

Daarnaast slaapt ze moeilijk in en komt gedurende de nacht vaak 4 tot 5 keer uit bed. Ze loopt dan onrustig over de gang waardoor de medebewoners ook wakker worden. Nu pas ik bij het naar bed gaan de hand/arm aanraking toe terwijl zij in bed ligt.

Tijdens de eerste aanrakingen zegt ze nog: “Ik kan niet slapen….ik kan niet slapen” en bij de derde aanraking beginnen haar ogen dicht te gaan. Voordat ik klaar ben is ze in diepe slaap. Ze slaapt nu door tot de volgende ochtend en een heel enkele keer wordt ze rond 5 uur nog wakker. Dan passen we de aanrakingen toe en slaapt ze weer rustig verder.

We zijn de hand/arm aanrakingen, met succes, gaan toepassen bij meer bewoners die moeilijk in slaap komen of vaak wakker worden en door de gang gaan dwalen. Inmiddels vragen collega’s van de andere woningen tijdens de avond of nachtdienst of ik de “Touch For Care” interventie toe kan komen passen en/of dat ze hem zelf willen leren.

Geschreven door Cindy medewerker zorginstelling die de training “Touch For Care” van Klara van Zuijdam gevolgd. Wie is Klare van Zuijdam? Hieronder lees alles wat je wilt weten over Klara, haar werk en haar passie.

Wie is Klare van Zuijdam? Hieronder lees alles wat je wilt weten over Klara. Haar werk, passie en nog meer.

Mijn beroep is paramedisch natuurgeneeskundig massagetherapeut en docent. Mijn passie en missie is ontspanning bieden, in de vorm van ‘belevingsgerichte benadering en liefdevolle aanraking/massage vanuit het hart’ aan mensen die door hun ziekte en behandelingen vaak moeilijk ontspanning kunnen vinden.

Ruim 30 jaar geleden ben ik hiermee gaan pionieren vanuit mijn rol als mantelzorger. Inmiddels zijn (en worden nog steeds) opleidingen en cursussen gevolgd. Ik heb veel ervaring opgedaan zowel als mantelzorger, in de praktijk als massagetherapeut en als (vrijwillig) masseur bij een Inloophuis en Hospice. Veel massages gegeven in ziekenhuizen en zorginstellingen. Het doorgeven van kennis en ervaring, zijn mijn drijfveren en passie als docent en trainer.

Als je personen met een ernstige ziekte wilt gaan masseren dan is kennis van de ziekte en alles wat daarbij komt kijken essentieel. Omdat deze kennis in de reguliere massageopleidingen niet beschikbaar was heb ik samen met Estelle Smits in 2011 Instituut Massage bij Kanker opgezet. Ook was ik initiatiefnemer en medeoprichter van het kwaliteitsregister Netwerk Massage bij Kanker.

Tot 2016 ben ik co-directeur en docent geweest bij het instituut. Door toenemende vraag van zorginstellingen en massagepraktijken om ook verdere kennis en expertise te delen ben ik verder gegaan met Touch for Care waar ik op de achtergrond al langer mee bezig was.

Luisteren zonder oordeel en aanraken met liefdevolle aandacht staat bij mij centraal. De cliënt/patiënt laten zijn met alles wat er op dat moment is. Door massage en liefdevolle aanraking ervaren ze dat hun lichaam ook aangenaam kan aanvoelen en ze meer zijn dan hun ziekte en pijn.

Dit vormt de basis voor het herstel van het (opnieuw) vertrouwen in het eigen lichaam en daarmee de balans tussen lichaam en geest.

Het pionierswerk en de uiteindelijke carrièreswitch indertijd, van productmanager naar massagetherapeut en vervolgens docent, hebben mij gebracht waar ik nu ben; nog steeds leergierig, studerend, groeiend en vol enthousiasme om als professional kennis en ervaring te kunnen delen en anderen te kunnen begeleiden.

Ik ben lid van de V&VN, ere-lid van kwaliteitsregister Netwerk Massage bij Kanker. Sinds 2011 Professional member van de Society for Oncology Massage in de VS en voldoe ik aan de internationale richtlijnen van docent en practioner op gebied van Oncologiemassage.

Wil je een cursus van Klara volgen? Kijk hier welke cursus bij jouw past